در محضر علامه حسن زاده آملی

ساخت وبلاگ

علامه حسن زاده که خود از محضر بزرگانی همچون میرزاابوالحسنرفیعی قزوینی ،علامه طباطبائی، محمدحسین فاضل تونی، محمدحسن الهی طباطبائی بهره هایفراوانی برده است در زمینه های مختلف علمی از جمله فلسفه، عرفان، فقه، اصول، ادبیات،ریاضیات، علم فیزیک و شیمی و بسیاری از علوم دیگر تخصص دارد.

علامه که خود در زمینه تهذیب نفس و کسب فضایل وکمالات اخلاقی زحمات فراوانی کشیده اند و کتاب های زیادی در این زمینه تالیف نمودهاند. در این مقاله می خواهیم پاسخ تعدادی سوال را از محضر مبارک ایشان جویا شویم.

نخستین مراحل تهذیب و تزكیه نفس چیست ؟

استاد: براى طهارت باطن ، نخست باید دوام طهارتظاهرى را حفظ كرد و طهارت بدن را مراعات نمود، اعضاء و جوارح ظاهرى باید كنترل شود.زبان آفت بدى است ، انسان باید سعى كند چانه اش را با عقل بگرداند! همانطور كه دهانگاه مجراى غذاى آلوده به معده است همین دهان و زبان ، مجراى غذاى آلوده به جان نیزهست .

باید این نهال وجود را كه رو به رشد و كمال است، مواظبت كرد، از همنشین بد پرهیز نمود. این دقت هاى ظاهرى كم كم باطن را هم طاهر مىكند. انسان اگر كمى در این نظام دقت كند، مى بیند كه در این دار هستى ، هیچ چیز غلطنمى كند.

حتى حیوانات هم در كار و وظیفه خود خیانت نمى كنند.

اینها درس است براى ما! از آن طرف هم داریم كه(( من جاهد فینا لنهدینهم سبلنا )) باید در این امور دقت كرد تا كم كم طهارت باطن همپیدا شود...

چى عرض كنم آقا... چه بگویم به شما!!(1)

عنایت استاد

روزى یكى از یاران درس ، مصرانه و عاجزانه از حضرتاستاد حسن زاده آملى تقاضا كردند كه : حضرت آقا عنایتى بفرمایید ذكرى ، دعایى ، چیزىبفرمایید، بلكه از این گرفتارى روحى نجات پیدا كنم ، خیلى گرفته و در قبض هستم .

حضرت استاد (دام عزه ) كه تا آخر لحظه سر به زیرانداخته بودند و در سكوتى پر معنى و مراقبه اى ملكوتى به سر مى بردند سر را بلند كردهو فرمودند: آقا جان ! من هم گرفتارم ، من هم از شما بدترم !!!

چند لحظه اى درنگ فرمودند و ادامه دادند: دو مطلببه شما عرض ‍ مى كنم ، یقینا اثر دارد به شرط اینكه اقلا یك اربعین (40 روز) بر آنمداومت داشته باشید.

1- ذكر شریف یا حى یا قیوم یا من لا اله الا انتكه گفته اند، اكثار در آن سبب حیات و زیادت عقل مى شود و مجرب هم است .

2- سوره غنى (واقعه ) را بخوانید تا غنى در علمو بعدا هم چیزهاى دیگرى شوید چون روایت شده كه :

ابن مسعود از پیامبر (صلى الله علیه و آله ) نقلكرده كه ، از پیامبر (صلى الله علیه و آله ) شنیدم كه فرمود: هر كس سوره واقعه را هرشب بخواند هیچ گاه محتاج نمى شود.(2)

سفارشاتی بسیار مهم از جناب علامه حسن زاده آملی

هم اکنون در پی تحصیل کمال بوده باشید تا آتیهای سعادتمند داشته باشید زیرا که باور کرده اید هر چیز تا به کمال نرسیده است قدر وقیمت ندارد باید از همسالان و همزادان خود که شب و روز را به بیکاری و ولگردی و هرزگیبه سر می برند سخت دوری گزینیدکه رهزن شمایند

این گروه روی سعادت را نخواهند دید چند روزی درمقام خیال به تازگی رنگ و رخسار خود سرگرم و به پوشاکهای گوناگون بوقلمونی وطاووسیدل خوشند و به زودی نه آن رادارند نه این را نه کمالی تحصیل کرده اند که بدان دل گرمباشندناچارا باید بعدا تن به گدایی دهند و یا به دزدی و دیگر بیچارگیها مزاحم اجتماعباشند و زندگی را بگذرانند .

با آنان هم نشین نشوید که هم از اکنون به شما بگویمنطفه و مربی و اجتماع و معاشر از اصولی اند که در سعادت وشقاوت انسانی دخلی به سزادارند.....

باید دوستانم از روش نابخردان همواره دوری گزینندو بدانند که اکثر بزرگسالان عصر ما به حدبلوغ نرسیده اند و در راه آن نیستند که هرروزشان بهتر از روز پیش باشد(3).

آداب سالک الی الله از زبان علامه حسن زاده آملی

حضرت علامه براى تادیب نفس سالك الى الله و سائرالى الكمال امورى را در كلمه 178 هزار و یك كلمه آورده اند كه خلاصه اش این است :

1 - قرآن كه صورت كتیبه انسان کامل است...

2 - در باب سیزدهم و باب بیستم ارشاد القلوب دیلمىآمده است كه جناب رسول الله صلى اللّه علیه و آله فرمود: یقول الله تعالى :

من احدث ... كسى كه محدث شود و وضو نسازد به منجفا كرده و كسى كه محدث شد و وضو بسازد و دو ركعت نماز گزارد به من جفا كرده است وآن كه نماز خواند و از من چیزى نخواست به من جفا كرده است و آن كه محدث شود و وضو بسازدو نماز گزارد و مرا بخواند پس من جوابش را در آنچه كه مربوط به امر دین و دنیاى اوستندهم من به او جفا كردم در حالیكه من پروردگار جفا كار نیستم .

خوشا حال آن كه از او خود او را بخواهد كه دوستما را و همه جنت و فردوس شما را

3 - آیات آخر سوره فرقان را در مورد عباد الرحمندستور خود قرار دهد.

4 - و كلوا واشربوا و لا تسرفوا انه لا یحب المسرفین.

نه چندان بخور كز دهانت برآید   نه چندان كه از ضعف جانت برآید

5 - از فضول كلام همان فضول طعام پرهیز نماید كهقساوت قلب آورد.

6 - محاسبت نفس

7 - مراقبت ، و این مطلب عمده است

8 - ادب مع الله كه علامت حضور است

9 - عزلت . سلامت در عزلت است (با خلق باش و نباش)

10 - تهجد در شب تا به مقام محمود نائل آید.

11 - تفكر

12 - ذكر قلبى و لسانى در هر حال

13 - ریاضت در طریق علم و عمل كه (علم و عمل انسانسازند)

14 - اقتصاد یعنى میانه روى در مطلق امور حتى درعباد

 15 - مطلبدر دو كلمه است : تعظیم امر خالق ، و شفقت با خلق

توصیه هایی از علامه حسن زاده املی روحی له الفداه

دهان روح و تن

انسان دو دهان دارد: یكى گوش كه دهان روح او استو دیگر دهان كه دهان تن او است. این دو دهان خیلى محترم‏اند. انسان باید خیلى مواظبآن‏ها باشد.

یعنى باید صادرات و واردات این دهنها را خیلى مراقبباشد. آن‏هایى‏كه هرزه خوراك مى‏شوند، هرزه كار مى‏گردند. كسانى كه هرزه شنو مى‏شوند،هرزه گو مى‏گردند.

وقتى واردات انسان هرزه شد، صادرات او هم هرزهو پلید و كثیف مى‏شود. یعنى قلم او هرزه و نوشته‏هایش زهرآگین خواهد داشت.

حضرت وصى، امیرالمۆمنین، علیه السلام فرمود: عملنبات است و هیچ نبات از آب بى‏نیاز نیست و آب‏ها گوناگون‏اند. هر آبى كه پاك است، آننبات هم پاك و میوه‏اش شیرین خواهد بود; و هر آبى كه پلید است، آن نبات هم پلید و میوهاو تلخ است.*

خود عمل، حاكى است كه از چه آبى روییده شده است.

وقت اندك و كار بسیار

بدان كه باید تخم و ریشه سعادت را در این نشá در مزرعه دلت‏بكارى و غرس كنى. این‏جا را دریاب، این‏جاجاى تجارت و كسب و كار است; و وقت هم خیلى كم است.

وقت‏خیلى كم است و ابد در پیش داریم. این جملهرا از امیرالمۆمنین علیه السلام عرض كنم، فرمود: «ردوهم ورود الهیم العطاش‏» ; یعنىشتران تشنه را مى‏بینید كه وقتى چشمشان به نهر آب افتاد چگونه مى‏كوشند و مى‏شتابندو از یكدیگر سبقت مى‏گیرند كه خودشان را به نهر آب برسانند، شما هم با قرآن و عترتپیغمبر و جوامع روایى كه گنج‏هاى رحمان‏اند این چنین باشید.

بیایید به سوى این منبع آب حیات كه قرآن و عترتاست. وقت‏خیلى كم است و ما خیلى كار داریم. امروز و فردا نكنید. امام صادق علیه السلامفرمود: «اگر پرده برداشته شود و شما آن سوى را ببینید، خواهید دید اكثر مردم به علتتسویف، به كیفر اعمال بد این‏جاى خودشان مبتلا شده‏اند .»

تسویف یعنى سوف سوف كردن، یعنى امروز و فردا كردن،بهار و تابستان كردن، امسال و سال دیگر كردن. وقت نیست، و باید به جد بكوشیم تا خودمانرا درست‏بسازیم.

منابع:

1-    در محضر استاد، ص 34

2-     صراط سلوک

3-    انتهای درس شانزدهم کتاب معرفت نفس

گروه حوزه علمیه تبیان

##@بهاران@##...
ما را در سایت ##@بهاران@## دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : سیدسعیدبهروز saeed1350 بازدید : 267 تاريخ : پنجشنبه 21 شهريور 1392 ساعت: 13:10