دیباچه: یكی از بهترین تعریفهایی كه از مهندسی برق شده است، این است كه محور اصلی فعالیتهای مهندسی برق، تبدیل یك سیگنال به سیگنال دیگر است. كه البته این سیگنال ممكن است شكل موج ولتاژ یا شكل موج جریان و یا تركیب دیجیتالی یك بخش از اطلاعات باشد.برای مثال وقتی ما با تلفن صحبت میكنیم در مرحله اول به دستگاهی به نام میكروفون نیاز داریم كه صحبتهای ما را تبدیل به سیگنالهای الكتریكی كند تا این سیگنال در خطوط تلفن منتقل گردد. سپس در طرف دیگر به دستگاهی نیاز داریم كه سیگنالهای رسیده را به سیگنالهای صوتی تبدیل كند تا فرد مقابل بتواند صدای ما را بشنود و مكالمه تلفنی برقرار گردد.رشته مهندسی برق در مقطع كارشناسی دارای 4 گرایش الكترونیك، مخابرات، كنترل و قدرت است.
گرایش الكترونیك:
گرایش الكترونیك به دو زیربخش عمده تقسیم میشود. بخش اول میكروالكترونیك است كه شامل علم مواد، فیزیك الكترونیك، طراحی و ساخت قطعات از سادهترین تا پیچیدهترین آنها است و بخش دوم نیز مدار و سیستم نامیده میشود و هدف آن طراحی و ساخت سیستمها و تجهیزات الكترونیكی با استفاده از قطعات ساخته شده توسط متخصصان میكروالكترونیك میباشد.برای مثال یك سیستم گیرنده رادیو نمونهای از كنار هم قرار دادن قطعات مختلف الكترونیكی برای دریافت موج ارسال شده از سوی فرستنده به گیرنده است؛ یعنی یك سیستم فرستنده و گیرنده برای كار، هم به قطعات الكترونیكی و هم به سیستمهای متشكل از قطعات الكترونیكی نیاز دارد. و این شامل بسیاری از دستگاههای الكتریكی از جمله سیستم پمپ مصنوعی تأمین كننده ضربان قلب، سیستم رله و حفاظت در یك نیروگاه برق و یا سیستم هدایت اتوماتیك یك هواپیما میشود.
درسهای این رشته در طول تحصیل:
دروس مشترك در گرایشهای مختلف مهندسی برق:
ریاضی، معادلات دیفرانسیل، برنامهسازی كامپیوتر، محاسبات عددی، فیزیك، كارگاه عمومی، كارگاه برق، زبان تخصصی، نقشهكشی صنعتی، ریاضی مهندسی، مدارهای الكتریكی، اندازهگیری الكتریكی، الكترومغناطیس، الكترونیك، ماشینهای الكتریكی، مدارهای منطقی، تجزیه و تحلیل سیستمها، سیستمهای كنترل خطی، بررسی سیستمهای قدرت، مخابرات، پروژه كارشناسی، كارآموزی.
دروس تخصصی گرایش الكترونیك:
فیزیك مدرن، فیزیك الكترونیك، الكترونیك صنعتی، تكنیك پالس، معماری كامپیوتر، میكروپروسسور، مدارهای مخابراتی، پروژه آزمایشگاه الكترونیك.(بسیاری از درسهای این رشته همراه با آزمایشگاه است.)
گرایش مخابرات:
مخابرات از دو گرایش میدان و سیستم تشكیل میشود. كه در گرایش میدان، دانشجویان با مفاهیم میدانهای مغناطیسی، امواج، ماكروویو، آنتن و ... آشنا میشوند تا بتوانند مناسبترین وسیله را برای انتقال موجی از نقطهای به نقطه دیگر پیدا كنند. برای مثال اگر بخواهیم سیگنالی را از یك ایستگاه تلویزیونی به گیرندگان تلویزیونی منتقل كنیم ابتدا باید این سیگنال را از طریق آنتنهای خاص به صورت امواج منتشر ساخته و سپس در طرف گیرنده نیز آنتنهای خانگی باید بتوانند این امواج را از فضا دریافت كنند تا از طریق دستگاه تلویزیون این امواج به امواج صوت و تصویر تبدیل شود. قابل ذكر است تمامی این ارسال و انتقال امواج، در حوزه گرایش میدان قرار میگیرد. در گرایش سیستم نیز دانشجویان فرا میگیرند كه چگونه سیگنالها را از شكلی به شكل دیگر تبدیل كنند. برای مثال در همان سیستم تلویزیونی برای انتقال سیگنالی از اتاق تولید به آنتن، احتیاج به دستگاه فرستنده است كه این دستگاه تركیبی از قطعات الكترونیك بوده و به شیوهای طراحی شده است كه میتواند سیگنال تولید شده در آن محیط را به صورتی درآورد كه به وسیله آنتنهای فرستنده قابل ارسال باشد. از سوی دیگر در منازل نیز دستگاه تلویزیون یا رادیو شامل انواع سیستمهای مخابراتی است كه این سیستم سینگالهای دریافتی از آنتن را تبدیل به سینگال صوت و تصویر میكند. همچنین یكی از فعالیتهای عمده مهندسی مخابرات گرایش سیستم، طراحی فیلترهای مختلفی است كه میتوانند امواج مزاحم شامل نویز یا پارازیت را از امواج اصلی تشخیص دهند و آنها را حذف كنند و تنها امواج اصلی را از آنتن دریافت نمایند.
دروس تخصصی گرایش مخابرات:
الكترونیك (تخصصی)، مدارهای مخابراتی، مخابرات ، فیلترها و سنتز مدارها، میدانها و امواج، آنتن، مایكروویو، سیستمهای انتقال ، اصول میكروكامپیوتر. (بسیاری از درسهای این رشته همراه با آزمایشگاه است.)
گرایش كنترل:
هدف این علم، كنترل خروجیهای یك سیستم بر مبنای ورودیهای آن و با توجه به شرایط ویژه و نكات مورد نظر طراحی آن سیستم است. علم كنترل فقط در مهندسی برق مورد استفاده قرار نمیگیرد بلكه در شاخههای دیگری از علوم مهندسی و حتی علوم انسانی كاربرد دارد. برای مثال در یك كارخانه نورد برای آنكه بتوان قطعات آهنی را به شكل مورد نظر درآورد، لازم است كه دو قطعه اصلی نورد كه توسط موتورهای الكتریكی چرخانده میشوند، دارای چرخش یكسانی باشند واین یكسانی در چرخش نیاز به سیستم كنترل بسیار دقیقی دارد كه یك مهندس برق گرایش كنترل میتواند این كار را با طراحی یك مدار الكتریكی انجام دهد. در كل هدف مهندسی كنترل، طراحی سیستمی است كه بتواند عملكرد یك دستگاه را در حد مطلوب حفظ كند. خودكار كردن یا اتوماتیك كردن خط تولید، یكی دیگر از فعالیتهای مهندسی كنترل است.
دروس تخصصی گرایش كنترل:
الكترونیك صنعتی، اصول میكروكامپیوترها، ترمودینامیك، سیستمهای كنترل دیجیتال و غیرخطی، جبر خطی، سیستمهای كنترل پیشرفته، مبانی تحقیق در عملیات، مكانیك سیالات، ابزار دقیق. (بسیاری از درسهای این رشته همراه با آزمایشگاه است).
گرایش قدرت:
هدف اصلی مهندسین این گرایش، تولید برق در نیروگاهها، انتقال برق از طریق خطوط انتقال و توزیع آن در شبكههای شهری و در نهایت توزیع آن برای مصارف خانگی و كارخانجات است. بنابراین یك مهندس قدرت باید به روشهای مختلف تولید برق، خطوط انتقال نیرو و سیستمهای توزیع آشنا باشد. دانشجویان این رشته در شاخه تولید با انواع نیروگاههای آبی، گازی، سیكل تركیبی و ... آشنا میشوند. در بخش انتقال و توزیع نیز روشهای مختلف انتقال برق اعم از كابلهای هوایی و زیرزمینی را مطالعه میكنند. یكی دیگر از شاخههای قدرت، ماشینهای الكتریكی است.
دروس تخصصی گرایش قدرت:
ماشینهای الكتریكی تخصصی، حفاظت و رله، تأسیسات، تولید و نیروگاه، عایق و فشار قوی، ماشینهای مخصوص.
تواناییهای لازم :
مهندسی برق نیز مانند مابقی رشتههای مهندسی بر مفاهیم فیزیكی و اصول ریاضیات استوار است و هرچه دانشجویان بهتر این مفاهیم را درك كنند، میتوانند مهندس بهتری باشند. دانشجوی برق باید ذهنی خلاق و تحلیلگر داشته باشد. همچنین به كار با وسایل برقی علاقه داشته باشد چون گاهی اوقات دانشجویانی وارد این رشته میشوند كه در ریاضی و فیزیك قوی هستند اما در كارهای عملی ضعیفاند.
موقعیت شغلی در ایران :
امروزه با توسعه صنایع كوچك و بزرگ در كشور، فرصتهای شغلی زیادی برای مهندسین برق فراهم شده است و اگر میبینیم كه با این وجود بعضی از فارغالتحصیلان این رشته بیكار هستند، به دلیل این است كه این افراد یا فقط در تهران دنبال كار میگردند یا در دوران تحصیل به جای یادگیری عمیق دروس و كسب تواناییهای لازم، تنها واحدهای درسی خود را گذراندهاند. برای مثال كارشناسان و متخصصان انرژی در كشور معتقدند كه با توجه به نیاز فزاینده به انرژی در جهان كنونی و همچنین نرخ رشد انرژی الكتریكی در كشور، سالانه باید حدود 1500 مگاوات به ظرفیت تولید كشور افزوده شود بیشك چنین كاری نیاز به احداث نیروگاههای جدید و در نتیجه جذب فارغالتحصیلان متخصص برق و قدرت دارد. فرصتهای شغلی یك مهندس كنترل نیز بسیار گسترده است چون در هر جا كه یك مجموعه عظیمی از صنعت مهندسی مثل كارخانه سیمان، خودروسازی، ذوب آهن و ... وجود داشته باشد، حضور یك مهندس كنترل ضروری است. و بالاخره یك مهندس مخابرات یا الكترونیك میتواند جذب وزارتخانههای ارتباطات و فناوری اطلاعات ، صنایع، دفاع و سازمانهای مختلف خصوصی و دولتی شود.
منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش
##@بهاران@##...
ما را در سایت ##@بهاران@## دنبال می کنید
برچسب : نویسنده : سیدسعیدبهروز saeed1350 بازدید : 368 تاريخ : دوشنبه 14 مرداد 1392 ساعت: 14:55