زندگی نامه مشاهیر جهان

يوهان كپلر
يوهان كپلر در 16 ماه مه 1571 دروايل دراشتات متولد شد دوران كودكي كپلر
با فقر وتنگدستي وبدبختي توأم بود . كپلر براي تحصيل به مدرسه ي طلاب
پروتستان رفت و دراثر هنر و استعدادي كه از خود نشان داد به وسيله ي
استادانش روانه دانشگاه توبينگن شد .كپلر در سال 1594 به سمت معلم رياضيات
مدرسه ي شبانه روزي پروتستان در گراتز انتخاب شد .وي براي افزودن به
درآمد ناچيز خودتقويمهاي نجومي كه درميان ساير چيزها وضع هوا، سرنوشت
شاهزاده ها ، خطرات وقوع جنگ وقيام تركها را نيز پيش بيني ميكرد ، چاپ
ومنتشر مينمود .شهرت وي دراي ن زمينه ها به زودي پخش و سرانجام طالع بين
امپراتور رودلف واعضاي برجسته ي ديگر دربار او شد واين روش منبع درآمد
كپلر شده بود .
از سرزدن گهگاه او « طالع بيني از گدايي بهتر است » : از وي نقل شده است كه
به عالم فالگيري كه بگذريم ، يوهان كپلر كسي است كه جايگاه او درميان
دانشمندان است . او نخستين انساني است كه با فراست رمز معماري منظومه ي
شمسي را گشود وقوانيني براي حركت سيارات آن فرمول بندي كرد . كپلر
دراثر مطالعات در علم نجوم با خود گفت چون به موجب هيئت كوپرنيك
سيارات به دورخورشيد دوايري طي ميكنند بنابراين مجموع ه ي تمام اضلاع
مريخ كه به وسيله ي تيكو رصد شده است ، بايد روي يك دايره ي فضايي قرار
گيرد (تيكو براهه نشان داد كه حركت سيارات كاملاً با نمايش وتصوير دايره
هاي هم مركز وفق نميدهد . ) از آنجا كه تيكو براهه بيشتر به رصدهاي مستقيم
واندازه گيري سرگرم بود ، هيچ ك وششي براي تجزيه وتحليل نتايج خود انجام
نداد و . اين كار به يوهان كپلر كه درسال آخر زندگي تيكو براهه دستيار وي
بود واگذار شد .
كپلر باداشتن اين گنجينه ي معلومات وباايمان به درستي نظريه ي كپرنيك كمر
به كشف قوانين رياضي حل كننده ي مسأله ي حركت سيارات بست . اطلاعات
رصدي يادشده درنظريه ي بزرگ خورشيد مركزي كوپرنيك به طور كامل صدق
نميكرد .وكپلر ناچار شد مدت ده سال از عمر خود را صبورانه وقف كار سخت
بررسي عملي درحركت سيارات وقوانين رياضي حاكم بر آنها كند . اوهمه ي
اين كارها را به تنهايي وبدون ياري گرفتن از كسي انجام داد وارزش كار اوبه
جز از سوي چند تن درك نشد .
ستاره ي مريخ » كپلر در سال 1609 ناگهان به نيروي الهام متوجه حقيقت شد
نبوغ كپلر با كشف بيضي بودن شكل حقيقي مسير « روي مسير بيروني است
زمين به دور خورشيد ظاهر شد كه پيش از آن يك دايره ي كامل دانسته
وپذيرفته شده بود . وقتي كپلر مسير بيضي شكل سياره را كشف كرد شروع به
پيش بيني حركت آن نمود وگفت كه فلان وقت بايد درفلان موضع قرار گيرد
وهمه جا ستاره را دررأس موعد در محل موعد مشاهده كرد . او آن نتيجه را از
راه محاسبه ي رابطه ي موقعيت هاي مكاني زمين و مريخ و خورشيد با يكديگر
گرفت ، زيراداده هاي رصدي تنها در يك مسير بيضي صدق ميكردند .
كپلر در پي انجام آن كار دست به كار انجام محاسبات مربوط به حركت ومدار
سيارات شناخته شده ديگر شد . دستاورد اودرآن زمينه با درنظر گرفتن پيشرفت
كم رياضيات در آن زمان بسيار بزرگ وچشمگير بود . وي علاوه بر كشف انطباق
دقيق ارقام معلومات رصدي با بيضي بودن م دارها كشف كرد كه سرعت حركت
هر سياره به دور خورشيد با فاصله آن از خورشيد نسبت عكس دارد . در سال
دو قانوني كه اولي نام او را ابدي ساخته ذكر « نجوم جدي د » 1609 دركتاب
نمود .اين بار ديگر حركت دايره اي كه اين قدر در نظر بطلميوس عزيز بوده
اند به كلي از بين رفت و نجوم قديم را همراه بود .
كپلر پس از چندين سال مطالعه در حركت سيارات در سال 1618 موفق به كشف
قانون سوم خود شد . كپلر بر پايه ي آن يافته ها ، قوانين سه گانه ي زير را
درباره ي حركت سيارات بيان كرد :
-1 مدار حركت سيارات به گرد خورشيد يك بيضي است كه خورشيد در ي كي
از دوكانون آن قراردارد .
-2 خط وصل كننده ي هر سياره به خورشيد در زمانهاي مساوي مساحات
مساوي جاروب ميكند .
-3 مكعب فاصله ي متوسط هرسياره تا خورشيد بامربع زمان يك دور كامل
گردش سياره تناسب مستقيم دارد .
قانون دوم راميتوان به صورت زير نيز بيان كرد : زماني كه سياره نقاط دور
بيضي مسير درحركت است فاصله تا خورشيد زيادترو سرعت حركت كمتر است
به تدريج كه سياره به نقاط نزديك بيضي مسير ميرسد فاصله تا خورشيد كمتر و
سرعت سياره زيادتر ميشود . اين تغيير در سرعت سبب ميشود كه سياره چه به
خورشيد نزديك وچه ازآن دور باشد مس ات درنورديده اش در فضا در فواصل
زماني ثابت ، ثابت مي ماند.
قانون سوم كپلر را هم ميتوان به اين گونه بيان كرد : هرگاه فاصله ي متوسط هر
سياره تا خورشيد به توان سه وزمان كامل شدن يك دورسياره به توان دو
رسانيده ونسبت اعداد حاصل تشكيل شود اين نسبت همواره ثابت و براي تما م
سيارات يكي است . گذشته از اين ، كپلر نخستين باراصل ماند (اصل جبر ) را
درمكانيك حدس زد كه بعدها به وسيله ي گاليله صورت تحقق يافت .كپلر در
15 نوامبر سال 1631 زندگي را بدرود گفت .
كپلر به زودي پس از مرگ از خاطره ها رفت وهيچ كس آثار او را مطالعه
نميكرد ولي دوران افتخار او زماني آغاز گرديد كه نيوتن ولاپلاس شناخته
من كتاب خود را مينويسم » : شدند . او خود قبلاً دراين خصوص چنين نوشته بود
، خواه خوانندگان آن مردان فعلي يا آيندگان باشند ، تفاوتي ندارد . اين كتاب
ميتواند سالها انتظار خوانندگان واقعي خود را بكش د، مگر نه خداوند نيز شش
«. هزار سال انتظار كشيد تا تماشاگري براي آثار او پيدا شد.

##@بهاران@##...